ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ನೆನಪು


ಇವತ್ತು ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿವಸ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರನಟ ದಿ| ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ಅವರ ಜನ್ಮ ದಿನ ಅಂತ ಯಾರೋ ನೆನಪಿಸಿದರು. ಶಮ್ಮಿ ಅನ್ನುವ ಹೆಸರಿಗೂ ಶಮೀ ಪತ್ರೆಯ ಹೆಸರಿಗೂ ಸಂಬಂಧವಿರಬಹುದೇ?  ಅದಿರಲಿ ವಿಜಯ ದಶಮೀ ಎಂಬುದು "ವಿಜಯದ ಶಮೀ" ಆಗಿರಬಹುದೇ ಎಂದೆಲ್ಲಾ ನನ್ನ ಮನವೆಂಬ ಮರ್ಕಟ ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅದು ಹಾಗಿರಲಿ!

 ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ತಮ್ಮ ಕಾಲದ ಸ್ಟೈಲ್ ಕಿಂಗ್.  ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ಅಂದರೆ ನೆನಪಾಗುವುದು ಅವರ ನೃತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಹಮ್ಮದ್ ರಫಿ ಹಾಡಿದ ಹಾಡುಗಳು.  ಅಣ್ಣ ರಾಜ್ ಕಪೂರ್  ಆಗಲೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ನಟಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ಅವರಿಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಸ್ಥಾನ ಸಿಕ್ಕುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ತಮ್ಮ ಆಂಗಿಕ ಚೇಷ್ಟೆ, ಹಾಸ್ಯ, ವಿದೇಶೀ ನೃತ್ಯಗಳು   ಇವುಗಳಿಂದ  ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಕಂಡರು.  ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ನಾನು ಬರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.

 ಎಂಬತ್ತರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಭಾನುವಾರ ಬೈಬಲ್ ಆಧಾರಿತ ಒಂದು ಧಾರಾವಾಹಿ ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. "ಟವರ್ ಆಫ್ ಬೇಬೆಲ್" ಕಥೆಯನ್ನು ನೋಡಿದ್ದು ನನಗೆ ನೆನಪಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ನಟಿಸಿದ್ದರು. 

 ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಒಂದು ಮೀನಾರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ನಿಮ್ರೋಡ್ ಎಂಬ  ಒಬ್ಬ ರಾಜನ ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಹೀಬ್ರೂ ಜನರು ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ.  ನೀಮ್ರೋಡ್ ಒಬ್ಬ ದುಷ್ಟ ರಾಜ, ದುರಹಂಕಾರಿ.  ತನ್ನ ಅಹಂಕಾರ ಮೆರೆಯಲು ರಾಜ ಮೀನಾರದ ಎತ್ತರವನ್ನು ಏರಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಾನೆ.  ಸ್ವರ್ಗದವರೆಗೂ ಹೋಗಿ ತಲುಪುವ ಮೀನಾರವನ್ನು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕಟ್ಟುವುದು ರಾಜನ ಉದ್ದೇಶ.   ಆಗ ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಭಾಷೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಬೈಬಲ್ ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.  .ಮನುಷ್ಯನ  ಅಹಂಕಾರವನ್ನು ಮುರಿಯಬೇಕೆಂಬ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ದೇವರು ಈ ಮೀನಾರವನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.  "ಒಂದೇ ಭಾಷೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಾ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರಿಂದಲೇ ಇವರು ಹೀಗೆ ದುಸ್ಸಾಹಸ ಮಾಡಲು ಹೊರಟರು," ಎಂದು ತನ್ನ ಮಾಯೆಯಿಂದ ಅವರ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾನೆ. ಒಬ್ಬರು ಮಾತಾಡಿದ್ದು ಇನ್ನೊಬ್ಬರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವುದಿಲ್ಲ! ಹೀಗಾಗಿ ಮೀನಾರದ ನಿರ್ಮಾಣ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸಾಗುವುದಿಲ್ಲ.  ಇದು ಬಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಕಥೆಯನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ.  
ರಾಜ ನಿಮ್ರೋಡ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್ ನಟಿಸಿದ್ದರು. ಅವರ ಸ್ಥೂಲಕಾಯ ಈ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರು ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವಾಗ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ತಲ್ಲೀನರಾಗುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಅವರ ನಟನೆ ಸಹಜವೆನ್ನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. 

 ಅಂದಹಾಗೆ "ಯಾಹೂ!" ಎಂಬ ಉದ್ಗಾರ ಅವರು ನಟಿಸಿದ  "ಜಂಗ್ಲಿ" ಚಿತ್ರದ ಒಂದು ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ.  ಹಾಡನ್ನು ರಫಿ ಹಾಡಿದರೂ ಉದ್ಗಾರಕ್ಕೆ ಅವರೇ ಧ್ವನಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.  ಈಗ ಯಾಹೂ ಮತ್ತು ಜಂಗ್ಲಿ ಎರಡೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಂಪನಿಗಳು!

 - ಸಿ ಪಿ ರವಿಕುಮಾರ್, ವಿಜಯದಶಮಿ, 2015 

ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು

ಕಾಮೆಂಟ್‌‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡಿ

ಈ ಬ್ಲಾಗ್‌ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳು

"ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ" - ಒಂದು ಮರು ಓದು

ಇಮೇಜ್
ಸಿ ಪಿ ರವಿಕುಮಾರ್  "ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ" ಎನ್ನುವುದು ಕನ್ನಡ ಪ್ರಚಾರಗೀತೆ ಎನ್ನುವಂತೆ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಓದಿದರೆ ಅದು ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕನ್ನಡಿಗರ ಜಾಯಮಾನಕ್ಕೆ ನೊಂದು, ಬದಲಾವಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥನಾರೂಪದಲ್ಲಿ  ಬರೆದ ಪದ್ಯ ಎಂಬ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ ಓ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೃದಯ ಶಿವ! ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯ ಮಿಡಿಯಬೇಕಾದದ್ದು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಭಾಷೆಗಳ ಮಿಡಿತವೇ ಹೆಚ್ಚು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಇದು ಹಾಗೇ ಇತ್ತು, ಈಗಲೂ ಹಾಗೇ ಇದೆ!    ಹೇಗೆ ಶಿವ ತನಗೆ ಸಹಜವಾದ ಡಿಂಡಿಮ ಬಾರಿಸಬೇಕೋ ಹಾಗೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯ-ಶಿವ ಕನ್ನಡವೆಂಬ ಡಿಂಡಿಮ ಬಾರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕವಿಯ ನೊಂದ ಮನದ ಮೊರೆ. "ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ "ಎಂಬಲ್ಲಿ "ಕನ್ನಡ" ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಒತ್ತು.  ಸತ್ತಂತಿಹರನು ಬಡಿದೆಚ್ಚರಿಸು! ಕಚ್ಚಾಡುವರನು ಕೂಡಿಸಿ ಒಲಿಸು! ಹೊಟ್ಟೆಯ ಕಿಚ್ಚಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರ್ ಸುರಿಸು! ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಾಳುವ ತೆರದಲಿ ಹರಸು! ಕನ್ನಡ ಜನರಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು  ಕುವೆಂಪು ಮನಗಂಡಿದ್ದರು. ಏಕೀಕರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಒಡಕು ಧ್ವನಿಗಳಿದ್ದವು.  "ಅಖಂಡ ಕರ್ನಾಟಕ" ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂಥ ಒಡಕು ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಎತ್ತುವ ಜನನಾಯಕರ ಬಗ್ಗೆ ಕುವೆಂಪು "ಮುಚ್ಚು ಬಾಯಿ" ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗುಡುಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ

ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಡಗೀತೆ - ಒಂದು ಸರಳ ಅರ್ಥವಿವರಣೆ

ಇಮೇಜ್
ಸಿ. ಪಿ. ರವಿಕುಮಾರ್  ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಡಗೀತೆಯನ್ನು ಹಾಡುವವರಿಗೆ/ಕೇಳುವವರಿಗೆ  ಅದರ ಅರ್ಥ ತಿಳಿಯದೇ ಇದ್ದರೆ ಈ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರಹವನ್ನು ಅವರು ಓದಬಹುದು. ಆದಷ್ಟೂ ಸರಳವಾಗಿ ಕವಿತೆಯ ಸಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದೇನೆ.   ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ  ಕುವೆಂಪು ಭಾರತವನ್ನು ತಾಯಿಯಂತೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಮಗಳಂತೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.  ಇದನ್ನು ಅವರು ರಚಿಸಿದ್ದು ತಮ್ಮ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ. ಭಾರತಮಾತೆಯ ಮಗಳಾದ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾಡಗೀತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ಗೀತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅತ್ತ ಭಾರತಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ, ಇತ್ತ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೊಂಡಾಡುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನೂ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವನ್ನೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ತುತಿಸುವ ನಾಡಗೀತೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕೇಳಿ. ಜೈ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ ಜಯಹೇ ಕರ್ನಾಟಕ ಮಾತೆ! ಇಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ಭಾರತವನ್ನು ತಾಯಿಯಂತೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಮಗಳಂತೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತಮಾತೆಯ ಮಗಳಾದ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾಡಗೀತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ಗೀತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅತ್ತ ಭಾರತಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ, ಇತ್ತ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೊಂಡಾಡುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನೂ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವನ್ನೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ

ಆಡು ಮುಟ್ಟದ ಸೊಪ್ಪಿಲ್ಲ (ಹರಟೆ)

ಇಮೇಜ್
ಸಿ ಪಿ ರವಿಕುಮಾರ್  ಮಾ ಡುವವರು ಆಡರು, ಆಡುವವರು ಮಾಡರು ಎನ್ನುವುದು ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಮಾತಾಯಿತು. ಇಂದು ಯಾವುದೇ ವಸ್ತುವನ್ನು (ತಯಾರು) ಮಾಡಿದವರು ಆsಡ್ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ಯಾರು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ ಹೇಳಿ?  ಉದಾಹರಣೆಗೆ  ಒಂದು ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ದೋಸೆಯ ಘಮಘಮ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಿ ಅಥವಾ ದೋಸೆಗೂ   ಹಂಚಿಗೂ ನಡೆಯುವ  ಚೊಂಯ್  ಎಂಬ ಪ್ರೇಮಸಲ್ಲಾಪದಿಂದ  ಆಕರ್ಷಿತರಾಗಿ ಜನ ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ಮುತ್ತುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲ ಒಂದಿತ್ತು. ದೋಸೆ ಎಂದರೆ ಬರೀ ದೋಸೆ ಮಾತ್ರ ಆಗಿದ್ದ ಕಾಲವದು. ಇದು ಹೇಳಿ ಕೇಳಿ ಇನೊವೇಶನ್ ಯುಗ! ಒಂದು ತೊಂಬತ್ತೊಂಬತ್ತು ವಿಧದ ದೋಸೆಗಳಾದರೂ ಇಂದು ಇವೆ.  "ಚಿನ್ನದ ಬಣ್ಣ ಬರುವವರೆಗೂ ಕಾವಲಿಯ ಮೇಲೆ ಬೇಯಿಸಿ" ಎಂಬ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಅಡುಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಿತ್ತು. ಇಂದು ಈ ಸೂಚನೆಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥವಿದೆ! ಏಕೆಂದರೆ ಚಿನ್ನದ ಹಾಳೆಯನ್ನೇ  ಆಲೂಗಡ್ಡೆ ಪಲ್ಯದ ಮೇಲೆ ಏರಿಸಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ದೋಸಾ ತಯಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ!  ಕ್ಷಮಿಸಿ, ಮಾತು ಎಲ್ಲಿಗೋ ಹೋಯಿತು.  ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹದಲ್ಲಿ  ಇಂಥ ಹೊಸಹೊಸ ಬಗೆಯ ದೋಸೆಗಳನ್ನು  ಮಾಡಿದವನು  ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಆಡದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ? ತನಗೆ ಸಾಟಿಯೇ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಜಂಬ ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಸಾಲೆದೋಸೆಗೆ ಜಬರ್ದಸ್ತ್ ಪೈಪೋಟಿಯಾಗಿ ಪೀಟ್ಜಾ, ಬರ್ಗರ್ ಬಂದಿವೆ! ಹೀಗಾಗಿ ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ