ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳೊಂದು ಕಥೆ!


ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳೊಂದು ಕಥೆ!

ಮೂಲ ಹಿಂದಿ ಕವಿತೆ: ಮೈಥಿಲಿಶರಣ ಗುಪ್ತ 
ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ: ಸಿ.ಪಿ. ರವಿಕುಮಾರ್ 

(ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಮೈಥಿಲಿಶರಣ ಗುಪ್ತ ಅವರದ್ದು ದೊಡ್ಡ ಹೆಸರು. ಗೌತಮ ಬುದ್ಧನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಥೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಈ ಕಥನ ಕವನ ಅವರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಚನೆ. ಗೌತಮನ ಮಗ ರಾಹುಲ ತನ್ನ ತಾಯಿ ಯಶೋಧರೆಯನ್ನು ಕಥೆಗಾಗಿ ಪೀಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳೊಂದು ಕತೆ! ಈ ಕವಿತೆಯ ಛಂದಸ್ಸು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ.)


"ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳೊಂದು ಕತೆ!"

 ಅಜ್ಜಿ ಎಂದುಕೊಂಡೆಯೋ ಏನು ಕತೆ?

 "ಅಜ್ಜಿಯಲ್ಲ! ಅಜ್ಜಿಯ ಮಗಳು!
 ದಾದಿಯೇ ಈ ಸಂಗತಿ ಹೇಳಿದಳು!
 ತಲೆದಿಂಬಾಗಿದೆ ನಿನ್ನಯ ತೋಳು 
 ಹೀಗೇ ಮಲಗಿರುವಾಗಲೆ ಹೇಳು 
 ರಾಜನದೋ ರಾಣಿಯದೋ ಗಾಥೆ!
 ಅಮ್ಮಾ ಹೇಳೊಂದು ಕತೆ!"

ನಿನ್ನ ಹಠವೇ ನಡೆಯಲಿ ಇಂದು!
ಉಪವನದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾಗಂದು 
ನಿನ್ನ ತಂದೆ ಹೊರಟಿದ್ದರು ಮಿಂದು 
ಬೆಳಗಿನ ವಾಯುಭ್ರಮಣಕ್ಕೆಂದು ... 
ಎಲ್ಲೆಡೆ ಹೂ-ಪರಿಮಳ-ಮಾದಕತೆ!

"ಹರಡಿದ ಹೂ-ಪರಿಮಳ-ಮಾದಕತೆ!
ಮನೋಹರವಾಗಿದೆ  ನಿನ್ನ ಕತೆ!"

 ಬಣ್ಣಬಣ್ಣಗಳ ಹೂಗಳು ಅರಳಿ 
ಹಿಮಬಿಂದುಗಳಿವೆ ಕುಸುಮಗಳಲ್ಲಿ
ಮೆಲ್ಲನೆ ಬೀಸುತ್ತಿದೆ ತಂಗಾಳಿ 
ಹರಿಯುತ್ತಿದೆ ತೊರೆ, ಜುಳುಜುಳು ವಾಣಿ!
ಬಣ್ಣಿಸಲಾರೆನು ಮೋಹಕತೆ!

"ಓಹೋ! ಹರಿಯುವ ತೊರೆಯಂತೆ!
 ನನಗಾಗಲೇ ಇಷ್ಟವಾಯ್ತು ಕತೆ!"

 ನಭದಲಿ ಖಗಗಳ ಕಲರವವಿತ್ತು
ಒಮ್ಮೆಲೇ ಮೇಲಿಂದೇನೋ ಬಿತ್ತು!
ಶ್ವೇತಹಂಸ! ಹಾ! ಬಾಣಕೆ ತುತ್ತು!
ಅಯ್ಯೋ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವುದೇ ಮಿತ್ತು!
ಪಕ್ಷಿಯು ವಿಲಿವಿಲಿ ಒದ್ದಾಡುತಿದೆ!

 "ಅಯ್ಯೋ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುವುದೇ?
 ಕರುಣಾರಸ ತುಂಬಿರುವ ಕತೆ!"

 ಸಲಹಿದರೊಡನೆಯೆ ಕೈಯಲ್ಲೆತ್ತಿ 
ಮರುಜನ್ಮಕೆ ಕಣ್ತೆರೆಯಿತು ಹಕ್ಕಿ 
ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಬೇಡನು ದನಿಯೆತ್ತಿ 
ನಾ ಹೊಡೆದುದು! ಕೊಡು! ನನ್ನದು ಪಕ್ಷಿ! 
ಎನ್ನುತ ಬಂದನು ಹೊತ್ತು ತಗಾದೆ!

 "ಬೇಡನು ಹಕ್ಕಿಯ ಬೇಡಿದನಂತೆ!
 ಅಬ್ಬಾ ಕೋಮಲ ಕಠಿನ ಕತೆ!"

 ನಾನುರುಳಿಸಿದೆ! ನನ್ನಯ ಹಕ್ಕು!
ಎನ್ನುತ ಬೇಡನು ತೋರಿದ ಸೊಕ್ಕು!
ನಿನ್ನ ತಂದೆಯೂ ಬಿಡದೇ ಪಟ್ಟು 
ನಾನುಳಿಸಿದೆ! ಇದು ನನ್ನಯ ಸ್ವತ್ತು!
ಎನ್ನುತ ನಿಂತರು ರಕ್ಷಣೆಗೆ!

 "ಬಾರಿಸುತ್ತಿಹುದು ಕದನದ ಗಂಟೆ!
 ಈಗ ಹಾರುವುದು ನೋಡು ಕತೆ!"

 ಸೇರಿದ ಜನರೂ ಕಕ್ಕಾಬಿಕ್ಕಿ!
ಸೇರಬೇಕು ಯಾರಿಗೆ ಈ ಹಕ್ಕಿ?
ಸಿಗುವುದು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲಿ ಮುಕ್ತಿ!
ನಡೆಯಿರಿ ಇಬ್ಬರೂ ಕಟಕಟೆ ಹತ್ತಿ!
ಕರೆದೊಯ್ದರು ರಾಜನ ಬಳಿಗೆ!

"ಮಾತು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕೆ ಹೋಯಿತೆ?
 ವ್ಯಾಪಕವಾಯಿತು ನಮ್ಮ ಕತೆ!"

  ರಾಹುಲ, ನೀನೇ ಮಾಡುವೆಯಾ ತೀರ್ಮಾನ?
 ಯಾರ ಪಕ್ಷ ವಹಿಸುವೆ ನೋಡೋಣ!

 "ನನ್ನ ಮಾತು ನಡೆಯುವುದೇನು?
 ಕತೆ ಕೇಳುತ್ತಿಹ ಮುಗ್ಧನು ನಾನು!
 ನಿರಪರಾಧಿಯನು ಕೊಂದವರನ್ನು 
 ನ್ಯಾಯವೇಕೆ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಹೇಳು!
 ಕೊಡುವೆನು ಭಕ್ಷಕನಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ!
 ಮತ್ತು ರಕ್ಷಕನಿಗೆ ಶ್ರೀರಕ್ಷೆ!"


  "ನ್ಯಾಯದ ಬುನಾದಿಶಿಲೆಯೇ ದಯೆ!
 ಮಗೂ! ನಿನಗೆ ಅರ್ಥವಾಯ್ತು ಕತೆ!"


(ಪದಗಳ ಅರ್ಥ: ಮಿತ್ತು = ಮೃತ್ಯು, ತಗಾದೆ: ಜಗಳ, ಬುನಾದಿ: ಅಡಿಪಾಯ)

ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು

ಕಾಮೆಂಟ್‌‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡಿ

ಈ ಬ್ಲಾಗ್‌ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗಳು

"ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ" - ಒಂದು ಮರು ಓದು

ಇಮೇಜ್
ಸಿ ಪಿ ರವಿಕುಮಾರ್  "ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ" ಎನ್ನುವುದು ಕನ್ನಡ ಪ್ರಚಾರಗೀತೆ ಎನ್ನುವಂತೆ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ತೋರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕವಿತೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಓದಿದರೆ ಅದು ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕನ್ನಡಿಗರ ಜಾಯಮಾನಕ್ಕೆ ನೊಂದು, ಬದಲಾವಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಾರ್ಥನಾರೂಪದಲ್ಲಿ  ಬರೆದ ಪದ್ಯ ಎಂಬ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ ಓ ಕರ್ನಾಟಕ ಹೃದಯ ಶಿವ! ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯ ಮಿಡಿಯಬೇಕಾದದ್ದು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಭಾಷೆಗಳ ಮಿಡಿತವೇ ಹೆಚ್ಚು. ಕುವೆಂಪು ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಇದು ಹಾಗೇ ಇತ್ತು, ಈಗಲೂ ಹಾಗೇ ಇದೆ!    ಹೇಗೆ ಶಿವ ತನಗೆ ಸಹಜವಾದ ಡಿಂಡಿಮ ಬಾರಿಸಬೇಕೋ ಹಾಗೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೃದಯ-ಶಿವ ಕನ್ನಡವೆಂಬ ಡಿಂಡಿಮ ಬಾರಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕವಿಯ ನೊಂದ ಮನದ ಮೊರೆ. "ಬಾರಿಸು ಕನ್ನಡ ಡಿಂಡಿಮವ "ಎಂಬಲ್ಲಿ "ಕನ್ನಡ" ಶಬ್ದಕ್ಕೆ ಒತ್ತು.  ಸತ್ತಂತಿಹರನು ಬಡಿದೆಚ್ಚರಿಸು! ಕಚ್ಚಾಡುವರನು ಕೂಡಿಸಿ ಒಲಿಸು! ಹೊಟ್ಟೆಯ ಕಿಚ್ಚಿಗೆ ಕಣ್ಣೀರ್ ಸುರಿಸು! ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬಾಳುವ ತೆರದಲಿ ಹರಸು! ಕನ್ನಡ ಜನರಲ್ಲಿ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದನ್ನು  ಕುವೆಂಪು ಮನಗಂಡಿದ್ದರು. ಏಕೀಕರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಒಡಕು ಧ್ವನಿಗಳಿದ್ದವು.  "ಅಖಂಡ ಕರ್ನಾಟಕ" ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂಥ ಒಡಕು ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಎತ್ತುವ ಜನನಾಯಕರ ಬಗ್ಗೆ ಕುವೆಂಪು "ಮುಚ್ಚು ಬಾಯಿ" ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗುಡುಗಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ

ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಡಗೀತೆ - ಒಂದು ಸರಳ ಅರ್ಥವಿವರಣೆ

ಇಮೇಜ್
ಸಿ. ಪಿ. ರವಿಕುಮಾರ್  ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಡಗೀತೆಯನ್ನು ಹಾಡುವವರಿಗೆ/ಕೇಳುವವರಿಗೆ  ಅದರ ಅರ್ಥ ತಿಳಿಯದೇ ಇದ್ದರೆ ಈ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರಹವನ್ನು ಅವರು ಓದಬಹುದು. ಆದಷ್ಟೂ ಸರಳವಾಗಿ ಕವಿತೆಯ ಸಾರವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದೇನೆ.   ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ  ಕುವೆಂಪು ಭಾರತವನ್ನು ತಾಯಿಯಂತೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಮಗಳಂತೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.  ಇದನ್ನು ಅವರು ರಚಿಸಿದ್ದು ತಮ್ಮ ಹದಿಹರೆಯದಲ್ಲಿ. ಭಾರತಮಾತೆಯ ಮಗಳಾದ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾಡಗೀತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ಗೀತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅತ್ತ ಭಾರತಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ, ಇತ್ತ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೊಂಡಾಡುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನೂ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವನ್ನೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ತುತಿಸುವ ನಾಡಗೀತೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕೇಳಿ. ಜೈ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ ಜಯಹೇ ಕರ್ನಾಟಕ ಮಾತೆ! ಇಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ಭಾರತವನ್ನು ತಾಯಿಯಂತೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಮಗಳಂತೆ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತಮಾತೆಯ ಮಗಳಾದ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ ಎಂದು ನಾಡಗೀತೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ಗೀತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅತ್ತ ಭಾರತಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ, ಇತ್ತ ಕರ್ನಾಟಕಮಾತೆಯ ಹಿರಿಮೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕೊಂಡಾಡುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನೂ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯವನ್ನೂ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ

ಆಡು ಮುಟ್ಟದ ಸೊಪ್ಪಿಲ್ಲ (ಹರಟೆ)

ಇಮೇಜ್
ಸಿ ಪಿ ರವಿಕುಮಾರ್  ಮಾ ಡುವವರು ಆಡರು, ಆಡುವವರು ಮಾಡರು ಎನ್ನುವುದು ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಮಾತಾಯಿತು. ಇಂದು ಯಾವುದೇ ವಸ್ತುವನ್ನು (ತಯಾರು) ಮಾಡಿದವರು ಆsಡ್ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ಅವರನ್ನು ಯಾರು ಕೇಳುತ್ತಾರೆ ಹೇಳಿ?  ಉದಾಹರಣೆಗೆ  ಒಂದು ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ದೋಸೆಯ ಘಮಘಮ ಪರಿಮಳವನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಿ ಅಥವಾ ದೋಸೆಗೂ   ಹಂಚಿಗೂ ನಡೆಯುವ  ಚೊಂಯ್  ಎಂಬ ಪ್ರೇಮಸಲ್ಲಾಪದಿಂದ  ಆಕರ್ಷಿತರಾಗಿ ಜನ ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ಮುತ್ತುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲ ಒಂದಿತ್ತು. ದೋಸೆ ಎಂದರೆ ಬರೀ ದೋಸೆ ಮಾತ್ರ ಆಗಿದ್ದ ಕಾಲವದು. ಇದು ಹೇಳಿ ಕೇಳಿ ಇನೊವೇಶನ್ ಯುಗ! ಒಂದು ತೊಂಬತ್ತೊಂಬತ್ತು ವಿಧದ ದೋಸೆಗಳಾದರೂ ಇಂದು ಇವೆ.  "ಚಿನ್ನದ ಬಣ್ಣ ಬರುವವರೆಗೂ ಕಾವಲಿಯ ಮೇಲೆ ಬೇಯಿಸಿ" ಎಂಬ ಸೂಚನೆಯನ್ನು ಹಿಂದೆ ಅಡುಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಿತ್ತು. ಇಂದು ಈ ಸೂಚನೆಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥವಿದೆ! ಏಕೆಂದರೆ ಚಿನ್ನದ ಹಾಳೆಯನ್ನೇ  ಆಲೂಗಡ್ಡೆ ಪಲ್ಯದ ಮೇಲೆ ಏರಿಸಿ ಗೋಲ್ಡನ್ ದೋಸಾ ತಯಾರಿಸಿದ್ದಾರೆ!  ಕ್ಷಮಿಸಿ, ಮಾತು ಎಲ್ಲಿಗೋ ಹೋಯಿತು.  ಉಪಾಹಾರಗ್ರಹದಲ್ಲಿ  ಇಂಥ ಹೊಸಹೊಸ ಬಗೆಯ ದೋಸೆಗಳನ್ನು  ಮಾಡಿದವನು  ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಆಡದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ? ತನಗೆ ಸಾಟಿಯೇ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಜಂಬ ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಸಾಲೆದೋಸೆಗೆ ಜಬರ್ದಸ್ತ್ ಪೈಪೋಟಿಯಾಗಿ ಪೀಟ್ಜಾ, ಬರ್ಗರ್ ಬಂದಿವೆ! ಹೀಗಾಗಿ ...
ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ